Zdaniem Sądu, nawiązka ma charakter cywilnoprawny i przemawia za tym szereg argumentów.
Po pierwsze, aktualnie obowiązujące przepisy prawa karnego materialnego sytuują nawiązkę wśród środków kompensacyjnych.
Ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw wyodrębniono redakcyjnie z rozdziału V części ogólnej Kodeksu karnego środki w postaci obowiązku naprawienia szkody i nawiązki oraz zamieszczono je w odrębnym rozdziale zatytułowanym „Przepadek i środki kompensacyjne”. Jednocześnie usunięto z katalogu środków karnych obowiązek naprawienia szkody i nawiązkę.
Nawiązka nie jest zatem środkiem karnym, czyli środkiem mającym przede wszystkim charakter prawnokarny pełniącym funkcje penalne i wychowawcze, ale środkiem o funkcji kompensacyjnej, czyli mającym kompensować szkodę wyrządzoną przestępstwem.
Po drugie, tą samą ustawą wprowadzono szereg przepisów, które dają jednoznaczny argument za przyjęciem, że spełnienie środka kompensacyjnego, jakim jest nawiązka, ma wywoływać skutki w płaszczyźnie stosunków cywilnoprawnych w postaci zaspokojenia roszczenia o odszkodowanie.
Zgodnie z art. 46 § 3 k.k. orzeczenie odszkodowania lub zadośćuczynienia na podstawie § 1 albo nawiązki na podstawie § 2 nie stoi na przeszkodzie dochodzeniu niezaspokojonej części roszczenia w drodze postępowania cywilnego.
Z przepisu tego można wyprowadzić jednoznaczny wniosek, że już samo orzeczenie nawiązki prowadzi do niedopuszczalności domagania się przez pokrzywdzonego w postępowaniu cywilnym tej samej kwoty i z tego samego tytułu, co orzeczona nawiązka.
Przepis art. 46 § 3 k.k. wykonuje na gruncie przepisów prawa procesowego art. 415 k.p.k., zgodnie z którym nawiązki na rzecz pokrzywdzonego, obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę nie orzeka się, jeżeli roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania albo o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono (§ 1); jeżeli orzeczony obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę albo nawiązka orzeczona na rzecz pokrzywdzonego nie pokrywają całej szkody lub nie stanowią pełnego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, pokrzywdzony może dochodzić dodatkowych roszczeń w postępowaniu cywilnym (§ 2).
W ocenie Sądu, aktualny sposób uregulowania instytucji nawiązki z art. 46 k.k. jednoznacznie przesądza o jej cywilnoprawnym, odszkodowawczym charakterze.
Spełnienie obowiązku zapłaty nawiązki przez sprawcę szkody stanowi spełnienie obowiązku odszkodowawczego i jest objęte umową odpowiedzialności cywilnej.
Powód wykazał również, że zapłacił poszkodowanym orzeczone wyrokiem karnym nawiązki. Powód przedstawił potwierdzenia przelewów opiewające na kwoty, których suma odpowiadała wysokości wysokości orzeczonych 3 nawiązek. Nie sposób przyjąć, że przelewy te dotyczyły innych, bliżej niesprecyzowanych wierzytelności, lub kosztów procesu zasądzonych wyrokami karnymi na rzecz pokrzywdzonych (działających jako oskarżyciele posiłkowi), ponieważ te zostały zasądzone w znacznie niższej wysokości.
Fakt zapłaty nawiązek znalazł również potwierdzenie w oświadczeniach złożonych przez pokrzywdzonych w toku karnego postępowania wykonawczego.
Roszczenie powoda było oparte na łączącej strony umowie ubezpieczenia. Na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia, że strony łączyła umowa i że zapłacił odszkodowanie, które powinna spełnić pozwana zgodnie z umową ubezpieczenia.
Pozwana mogła się bronić zarzutem, że spełniła na rzecz poszkodowanych świadczenia wyczerpujące w całości ich roszczenia. Ciężar dowodu w tym zakresie spoczywał na pozwanej. Nie było wystarczające odwołanie się przez pozwaną do wyroków, w których zasądzono na rzecz poszkodowanych zadośćuczynienia, oraz ich uzasadnień.
Wyroki te nie wiązały stron w niniejszym postępowaniu i nie miały w nim powagi rzeczy osądzonej.
Sprawdź czy należy Ci się zwrot nawiązki z OC
Chcesz otrzymać bezpłatną ocenę?
Wystarczy, że użyjesz formularza poniżej.
Załącz wyrok sądu, w którym sąd nałożył obowiązek zapłaty nawiązki lub opisz sytuację swoimi słowami.
Gwarantujemy, że błyskawicznie i bez kosztowo uzyskasz odpowiedź!
Masz pytania dotyczące odzyskania kwoty nawiązki? Zadzwoń!
Czytaj więcej na temat nawiązki:
