W decyzji ubezpieczyciela odmawiającej zwrot kwoty zapłaconej na rzecz osoby poszkodowanej błędnie określono podstawę prawną. To bardzo częsta praktyka zakładów ubezpieczeń. Wbrew stanowisku ubezpieczycieli istnieją podstawy do obowiązku zwrotu świadczenia zapłaconego przez sprawcę wypadku.
Sprawa dotyczyła wypadku objętego ochroną ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Ubezpieczone został zobowiązany do zapłaty 40.000 złotych nawiązki przez sąd karny. Zapłacił nawiązkę a następnie zażądał zwrotu świadczenia zapłaconego na rzecz poszkodowanego od ubezpieczyciela. Ubezpieczyciel odmówił wypłaty nawiązki powołując się na brak podstawy prawnej.
Ubezpieczyciele bardzo często odmawiają zwrotu nawiązki powołując się na wyrządzenie szkody w wyniku rażącego niedbalstwa lub wyrządzenie szkody umyślnie.
Warto zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczaniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) umowa ubezpieczenia obowiązkowego OC posiadaczy pojazdów oraz rolników obejmuje również szkody wyrządzone umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa ubezpieczającego lub osób, za które ponosi on odpowiedzialność. Oznacza to, że rozwiązanie z założenia wyjątkowe w stosunku do art. 827 Kodeksu cywilnego staje się bezwzględnie wiążącą regułą w odniesieniu do wskazanych w ustawie ubezpieczeń obowiązkowych. W pierwotnej wersji wymienionego przepisu zasada objęcia ubezpieczeniem szkód wyrządzonych umyślnie była odniesiona do wszystkich ubezpieczeń obowiązkowych OC. Ograniczenie zakresu jej stosowania nastąpiło wraz z wejściem w życie ustawy z 3.12.2004 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 281, poz. 2778). Jednocześnie tą samą ustawą wprowadzono art. 11 ust. 2 tej ustawy, zgodnie z którym także inne niż wymienione w przedmiotowej ustawie umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC obejmują szkody wyrządzone w wyniku rażącego niedbalstwa ubezpieczonego lub osób, za które ponosi on odpowiedzialność.
Obowiązkowe ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności zawodowych ustanowiono ustawą z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. 1997 Nr 28, poz. 152 ze zm.). Obecnie obejmuje ono wszystkich lekarzy i lekarzy dentystów wykonujących zawód na terytorium Polski. Obowiązek posiadania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewiduje ponadto art. 18 oraz art. 25 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U. 2011 Nr 112 poz. 654). Zastosowanie ma również Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie Obowiązkowego Ubezpieczenia Odpowiedzialności Cywilnej Podmiotu Wykonującego Działalność Leczniczą, które wskazuje, iż obowiązkowym ubezpieczeniem OC jest objęta odpowiedzialność cywilna podmiotu wykonującego działalność leczniczą na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej za szkody wyrządzone działaniem lub zaniechaniem ubezpieczonego, które miało miejsce w okresie trwania ochrony ubezpieczeniowej. Tym samym w sprawie nie znajdzie zastosowanie regulacja z art. 827 Kodeksu cywilnego, bowiem zgodnie z art. 11 ust. 2 tej ustawy o ubezpieczaniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych także inne niż wymienione w przedmiotowej ustawie umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC a więc także przedmiotowej umowy ubezpieczenia odpowiedzialności związanej z udzielaniem świadczeń zdrowotnych obejmują szkody wyrządzone w wyniku rażącego niedbalstwa ubezpieczonego lub osób, za które ponosi on odpowiedzialność.
W praktyce przyjmuje się, iż funkcja kompensacyjna środka karnego w postaci nawiązki czy obowiązku naprawienia szkody ma przewagę nad jego penalnym i resocjalizacyjnym charakterem. Zdaniem sądów środki karne zasądzane od sprawców w postępowaniach karnych w istocie zmierzają do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem. Ich zasadniczym celem jest stworzenie pokrzywdzonemu możliwości rekompensaty szkody lub naprawienia krzywdy bez konieczności uruchamiania alternatywnego procesu adhezyjnego lub odrębnego powództwa cywilnego. Tym samym zakład ubezpieczeń zobowiązany jest do zwrotu nawiązki zapłaconej przez sprawcę wypadku ubezpieczeniowego na podstawie wyroku sądu karnego. Więcej o tym możesz przeczytać w artykule: Zwrot nawiązki od ubezpieczyciela (z OC).
Sprawdź czy należy Ci się zwrot zapłaconego odszkodowania od ubezpieczyciela
Chcesz otrzymać bezpłatną ocenę?
Wystarczy, że użyjesz formularza poniżej.
Załącz wyrok, w którym sąd nałożył obowiązek zapłaty lub opisz sytuację swoimi słowami. Możesz załączyć także decyzję zakładu ubezpieczeń (jeżeli posiadasz decyzję ubezpieczyciela).
Gwarantujemy, że błyskawicznie i bezkosztowo uzyskasz odpowiedź!
